Raport za rok 2016
na rzecz lepszego, bardziej sprawiedliwego, polskiego społeczeństwa.
1. Organizacja i jej cel
Akcja Demokracja powstała po to, żeby prowadzić działania na rzecz lepszego, bardziej sprawiedliwego społeczeństwa. Wykorzystując nowoczesne technologie wspólnie podejmujemy skoordynowane działania. Każda osoba może działać w Akcji Demokracji w sprawach, które są dla niej najważniejsze. Na rzecz poszanowania praw człowieka, ochrony środowiska, sprawiedliwości społecznej czy demokracji.
Fundacja została zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym w kwietniu 2015 roku.
Status prawny: fundacja
Nr KRS: 0000552033
Zarząd Fundacji: Weronika Paszewska (Prezeska) i Piotr Trzaskowski (wice-prezes, pełnił funkcję do kwietnia 2017 roku)
Rada Fundacji: Elżbieta Korolczuk (Przewodnicząca), Bohdan Pękacki, Adam Sanocki, Monika Piekarek (pełniła funkcję do kwietnia 2017 roku), Marcin Wojtalik, Katarzyna Szymielewicz, Małgorzata Szuleka.
Zespół Akcji Demokracji na koniec 2016 roku liczył 7 osób. W skład jego wchodzili: Weronika Paszewska, Maria Świetlik, Piotr Cykowski, Piotr Trzaskowski, Julia Olszewska, Marcin Koziej, Bogumił Kolmasiak.
2. Skąd mamy pieniądze?
W 2016 roku uzyskaliśmy łączne przychody w wysokości 1.458.139,33 zł
Otrzymaliśmy wpłat indywidualnych na łączną kwotę 422 071,36 zł. Pozwoliło nam to pokryć niemal połowę naszych wydatków w 2016 roku. Dziękujemy! Był to wspólny wysiłek ponad 14 tysięcy osób.
Jedna z darowizn indywidualnych była na dużą kwotę. Była to wpłata od Pani Anny Manser na kwotę 91 000 zł.
Otrzymaliśmy również pieniądze z 7 źródeł instytucjonalnych:
- Europejskiej Fundacji Klimatycznej 174 357,43 zł
- organizacji zajmującej się klimatem Purpose Climate Lab 227 648,34zł
- fundacji Global Greengrants Fund 209 204,50 zł
- organizacji Campact 21 406,5 zł
- fundacji JMG Foundation 19 026,63 zł
- fundacji Schoepflin Stiftung 17 320 zł
Do sumy przychodów wliczamy też przychody z odpłatnej działalności statutowej 600,00 zł, przychody lat ubiegłych 205.292,29 zł oraz przychody finansowe 16.955,80 zł (różnice kursowe).
3. Na co wydaliśmy pieniądze?
W 2016 roku ponieśliśmy koszty na łączną kwotę 823656 zł
Płace i inne koszty pracy | 414136,07 | 50% |
Koszty prowadzenia kampanii (bez płac) | 186562,43 | 23% |
Koszty biurowe i administracyjne | 81284,6 | 10% |
Infrastruktura technologiczna | 77704,72 zł | 9% |
Podróże i szkolenie | 36014,89 | 4% |
Usługi (graficzne i fotograficzne, prawne, księgowe) | 27953,29 | 3% |
RAZEM | 823656 zł | 100% |
4. Główne działania
Jesteśmy organizacją wielotematyczną. Nasze działania skupiają się wokół 4 obszarów związanych z: środowiskiem, sprawiedliwością społeczną, prawami człowieka i demokracją.
Środowisko
Kampania: Kraków bez smogu!
- Cel: Uchwała antysmogowa dla Krakowa
- Etap: Zakończona. Wygrana!
15 stycznia 2016 roku radni i radne sejmiku województwa małopolskiego przyjęli uchwałę antysmogową dla Krakowa, która wprowadza w mieście całkowity zakaz stosowania paliw stałych do ogrzewania mieszkań i domów. Aktywiści i aktywistki Akcji zabrali głos w ramach konsultacji społecznych uchwały. Wspólnie wysłaliśmy również 18 tys. e-maili do radnych, domagając się ambitnej uchwały dla Krakowa.
Kampania: Nie płać w Zakopanem!
- Cel: Zakopane zaprzestaje pobierania opłaty klimatycznej i przedstawia rozwiązania na rzecz walki ze smogiem.
- Etap: W trakcie
Ponad 5 tysięcy osób podpisało apel do burmistrza Zakopanego o doprowadzenie do uchwały antysmogowej dla miejscowości oraz do momentu jej wprowadzenia, zaprzestania pobierania opłaty miejscowej. Aktywiści i aktywistki Akcji Demokracji zrzucili się na billboardy z napisem „Zakopiański smog wita turystów”, zwracające uwagę na problem jakości powietrza w stolicy polskich Tatr. W marcu miała miejsce kolejna odsłona akcji billboardowej, „pocztówka z przyszłości”, na którym widnieje burmistrz Dorula, wprowadzający uchwałę antysmogową. Zakopane zostanie objęte uchwałą antysmogową dla woj. małopolskiego (przyjęta w stycznia 2017). Opłata nie została jeszcze wycofana.
Kampania: Dolny Śląsk się dusi!
- Uchwała antysmogowa dla Dolnego Śląska.
- Etap: W trakcie
Niemal 5 tys. osób wsparło apel do Sejmiku Województwa Dolnośląskiego o uchwałę antysmogową. Podpisy zostały przekazane przez przedstawicieli Akcji Demokracji i lokalnej organizacji, Dolnośląskiego Alarmu Smogowego. Wspólnie zorganizowaliśmy demonstrację i doprowadziliśmy do tego, że Marszałek województwa zapewnił, że prace się rozpoczną i zainaugurował konsultacje społecznej w gminach. W 2017 roku walczymy o to, żeby uchwała była wystarczająco ambitna i realnie zmniejszyła poziom smogu w woj. dolnośląskim.
Kampania: Nie Niszczcie naszych domów!
- Cel: Nationale Nederlanden sprzedaje udziały w ZE PAK.
- Etap: Częściowe zwycięstwo. Sprzedaż części udziałów.
Niemal 3 tys. osób wsparło apel do Nationale Nederlanden o zbycie udziałów w spółce ZE PAK, planującej budowę nowej odkrywki. Aktywiści wysłali również prawie 200 e-maili do władz spółki. Współorganizowaliśmy również happeningi pod siedzibą ZE PAK i OFE NN. M.in. w wyniku nacisku OFE Nationale Nederlanden zmniejszyło swój udział w akcjonariacie ZE PAK z 9,97% do 5,56% . Kampania prowadzona wspólnie z fundacją Rozwój TAK – Odkrywki NIE.
Po stronie wody, ziemi i ludzi. Stop Odkrywce Ościsłowo!
- RDOŚ wydaje negatywną decyzję środowiskową.
- Etap: Wygrana. Z racji, tego że inwestor złożył odwołanie kontynuujemy kampanię.
Ponad 10 tysięcy osób podpisało apel do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska o wydanie negatywnej decyzji środowiskowej dla budowy kopalni węgla brunatnego Ościsłowo – zostały one przekazane do siedziby dyrekcji. W międzyczasie okazało się, że w gminie Wilczyn, w ostatnich tygodniach doszło do odkrycia megalitycznego cmentarzyska kurhanowego liczącego 5,5 tys. lat. Ochrona cennego dziedzictwa kulturowego była pretekstem do akcji wysyłania e-mail do RDOŚ. W styczniu wzięliśmy udział w demonstracji pod siedzibą instytucji. Wreszcie w marcu 2017 roku Dyrekcja wydała negatywną decyzję środowiskową, choć inwestor się od niej odwołał do Generalnej Dyrekcji. Kampania wspólnie prowadzona z fundacją Rozwój TAK – Odkrywki NIE.
Kampania: Nie dla Rzeczypospolitej Myśliwskiej
- Cel: Zmiany w prawie łowieckim nie zostają uchwalone
- Etap: W trakcie. Projekt ustawy nie był jeszcze głosowany.
Akcja Demokracja wspólnie z Pracownią na Rzecz Wszystkich Istot zebrała prawie 58 tys. podpisów pod apelem przeciwko propozycjom nowelizacji prawa łowieckiego, forsowanych przez ministra Szyszkę. Od listopada 2016 roku sejmowa komisja nie pochyliła się nad projektem, co oznacza, że na razie wypadł z agendy. Nie zmienia to faktu, że może wrócić, a wtedy będziemy podejmować kolejne działania.
Sprawiedliwość społeczna
Kampania: Zostawcie nam Kazika!
- Cel: LO im. Kazimierza Wielkiego w Warszawie zostaje
- Etap: Zakończona. Wygrana!
1100 podpisów, głównie mieszkańców Warszawy i Mokotowa, było wkładem do ostatecznego sukcesu, jakim jest decyzja władz miasta o wycofaniu się z likwidacji szkoły, Liceum im. Kazimierza Wielkiego. Apel i podpisy doręczyliśmy wspólnie z przedstawicielami szkoły do władz miasta, a decyzja została nam przekazana osobiście na spotkaniu.
Kampania: Stop śmieciówkom za publiczne pieniądze
- Cel: W nowej ustawie o zamówieniach publicznych znajdą się zapisy o obligatoryjności umów o pracę oraz o tym, że poza ceną o wyborze wykonawcy zlecenia decydują kryteria środowiskowe i społeczne.
- Etap: Zakończona. Wygrana!
Akcja Demokracja zebrała ponad 4 tys. podpisów pod apelem do ministra rozwoju, wysłała setki e-maili do posłów z komisji sejmowej, pracujących nad ustawą. Nasz głos nad kształtem prawa zamówień publicznych został uwzględniony w konsultacjach społecznych. W nowej ustawie znalazły się nasze postulaty.
Kampania: W obronie polskiego rolnictwa i żywności. STOP TTIP & CETA
- Cel: Odrzucenie umowy CETA przez polski rząd lub europosłów
- Etap: Trwa. Mimo przyjęcia umowy kolejno przez polski rząd, Radę UE i Parlament Europejski, nasza walka trwa. Będziemy próbowali zatrzymać ratyfikację CETA.
Zmobilizowaliśmy ponad 100 tysięcy osób w obronie polskiego rolnictwa przed TTIP i CETA. 11 tysięcy z nas podpisało list otwarty do Premier Szydło w którym domagamy się śledztwa ws. błędu w tłumaczeniu CETA w ważnym rozdziale dotyczącym GMO. Zorganizowaliśmy demonstrację, w której wzięło udział 5-6 tys. osób i protestowało przeciwko umowom, a mniejsze demonstracje odbyły się w innych miastach.
Gdy posłowie pracowali w komisjach nad uchwałami dotyczącymi CETA wysłaliśmy do nich 38 tysięcy e-maili. Gdy liderzy europejscy naciskali na Premiera Walonii, aby się ugiął, wysłaliśmy mu tweety i komentarze na facebooku po francusku, w których okazaliśmy swoją solidarność i wsparcie. Zamówiliśmy również dwa sondaże, pokazujące stosunek obywatelek i obywateli do CETA.
Prawa człowieka
Kampania: Mądry dyrektor szkoły uczy tolerancji a nie nienawiści.
- Cel: warsztaty dyskryminacyjne i odcięcie się od ONR
- Etap: Zakończona. Wygrana.
14 tysięcy osób zaangażowało się w działania w kampanii, której celem było przekonanie dyrekcji płockiego Liceum Ogólnokształcącego im. Stanisława Małachowskiego do odcięcia się od ONR i zorganizowania warsztatów antydyskryminacyjnych w szkole, w której podczas Dnia Żołnierzy Wyklętych odbył się wykład z udziałem działaczy nacjonalistycznych. Po licznych rozmowach i naciskach, we wrześniu 2016 szkoła wydała wspólne oświadczenie z Akcją Demokracją w którym jednoznacznie odcięła się od ksenofobii i zadeklarowała współpracę z organizacjami zajmującymi się edukacją antydyskryminacyjną.
Kampania: Ręce z dala od naszej prywatności!
- Cel: Ustawa o policji zostaje odrzucona.
- Etap: Zakończona. Przegrana.
15 tysięcy osób wsparło apel o odrzucenie nowej ustawy o policji. Akcja Demokracja współorganizowała również dwie demonstracje – jedną z Amnesty International, drugą z KOD-em. Niestety, Prezydent podpisał ustawę, która zwiększa możliwość inwigilacji obywateli przez władzę. Choć w kwietniu 2016 roku na spotkaniu m.in. z przedstawicielami Akcji, Prezydent deklarował nowelizację projektu, wygląda na to, że były to deklaracje bez pokrycia.
Kampania: Niech Nowoczesna*, PO i PSL odetną się od słów kandydata, który szczuje na uchodźców
- Cel: Odcięcie się od kandydata.
- Etap: Zakończona. Częściowo wygrana. Nowoczesna wydała oświadczenie.
Ponad tysiąc osób domagało się od głównych partii opozycyjnych odcięcia się od słów kandydata, Mieczysława Bagińskiego, który w swojej kampanii posługiwał się mową nienawiści wobec uchodźców. Nowoczesna wydała oświadczenie w tej sprawie, PSL i PO nie zareagowały.
Kampania: Nie zamykajcie nam ust paragrafem!
- Cel: wycofanie kontrowersyjnych zapisów oganiczających prawo do protestu z ustawy o zgromadzeniach.
- Etap: Zakończona. Częściowe zwycięstwo – zapis o pierwszeństwie dla rządowych wydarzeń został usunięty.
Prawie 20 tysięcy osób domagało się od polityków PiS, wcześniej zaangażowanych w opozycję demokratyczną w PRL, wpłynięcia na odrzucenie projektu, który ograniczy prawo obywateli do protestu. Udało się usunąć jeden z kontrowersyjnych zapisów – pierwszeństwo dla manifestacji rządowych, niestety inne – ograniczające prawo do kontrdemonstracji i dające preferencje zgromadzeniom cyklicznym – pozostały.
Kampania: Zostawcie Bodnara.
- Cel: Adam Bodnar zostaje na stanowisku Rzecznika Praw Obywatelskich.
- Etap: W trakcie.
22,5 tys. osób podpisało apel w obronie Adama Bodnara, Rrzecznika Ppraw Obywatelskich. Zebraliśmy słowa wsparcia dla Rzecznika, które przekazaliśmy mu osobiście. Setki e-maili wysłanych przez aktywistów i aktywistki Akcji doprowadziły do tego, że nasze wspólne działania były przywoływane z trybuny sejmowej w trakcie dyskusji. Jarosław Kaczyński zadeklarował, że nie zamierza odwoływać Bodnara, co jakiś czas z wewnątrz PiS płyną głosy polityków, którzy się tego domagają.
#aborcja
Kampania: Na zaostrzenie ustawy antyaborcyjnej nie pozwolimy.
- Cel: odrzucenie ustawy. Wcześniej nacisk na posłów Nowoczesnej, PO i PIS.
- Etap: Zakończona. Wygrana.
Byliśmy częścią większego ruchu. W kwietniu, kiedy projekt ustawy ujrzał światło dzienne, uruchomiliśmy następnego dnia apel, pod którym podpisało się 75 tys. osób. Nowoczesna wydała oświadczenie, że wszyscy parlamentarzyści tej partii zagłosują przeciwko zaostrzeniu ustawy antyaborcyjnej, indywidualne oświadczenia składali również posłowie i posłanki Platformy. Wsparliśmy organizację Marszu Godności oraz angażowaliśmy się w działania związane ze Strajkiem Kobiet i Czarnym Protestem. Aktywiści i aktywistki Akcji wysłali razem tysiące e-maili do posłów i posłanek PiSu domagając się odrzucenia projektu. Ogromne poruszenie obywatelek i obywateli, którego byliśmy częścią sprawiło, że Sejm odrzucił projekt zaostrzenia ustawy antyaborcyjnej.
W Warszawie postawiliśmy również mural, upamiętniający Czarny Protest i zaprojektowany przez Martę Frej.
#demokracja
Demokracja
Kampania: W obronie Trybunału Konstytucyjnego
- Cel: Publikacja wyroków TK ws. nowej ustawy i uszanowanie decyzji TK przez rząd i Parlament.
- Etap: Zakończona. Przegrana.
Prawie 40 tys. osób podpisało dwa apele Akcji Demokracji w obronie Trybunału Konstytucyjnego. Wychodziliśmy też razem na ulice m.in. organizując Akcję „Cała Polska Broni TK”, gdzie postacie symbolizujące różnorodność naszego kraju razem stawały w obronie Trybunału. Niestety, PiS był zdeterminowany do zniszczenia tej kluczowej dla państwa prawa instytucji, doprowadzając do upolitycznienia Trybunału i sprowadzenia go do roli wykonawcy poleceń partii rządzącej.
Kampania: Marszałku Kuchciński, przed karą nie uciekniesz!
- Cel: wszczęcie śledztwa prokuratorskiego ws. wydarzeń w Sejmie i przekroczenia uprawnień przez marszałka Kuchcińskiego
- Etap: Częściowo wygrana. Postępowanie prokuratorskie trwa.
Ponad 20 tys. osób podpisało się pod naszym wnioskiem do Prokuratury o ukaranie Marszałka Kuchcińskiego za przekroczenie uprawnień funkcjonariusza publicznego i złamanie prawa prasowego oraz regulaminu Sejmu, w nocy z 16 na 17 grudnia. Nasze zawiadomienie do Prokuratury zostało złożone, decyzja o wszczęciu postępowania jeszcze nie zapadła.
Szybkie interwencje
Zespół Akcji Demokracji stara się szybko reagować na to, co się dzieje, dlatego zdarza nam się uruchamiać kampanię w reakcji na bieżące, nagłe wydarzenia. Gdy na stadionie Legii pojawiły się nienawistne napisy, zaapelowaliśmy do jej sponsorów. Kiedy państwowa instytucja zajmująca się ochroną środowiska, zorganizowała spotkanie ze antysemickim publicystą Stanisławem Michalkiewiczem, uruchomiliśmy apel i zrobiliśmy pikietę, pokazując brak naszej zgody.
5. Taktyki kampanijne.
Siła prowadzonych przez Akcję Demokrację kampanii zależy od sumy działań wszystkich osób biorących w nich udział. Każdy wkład jest istotny, choćby najmniejszy. Niezależnie, czy jest to podpisanie petycji, przesłanie jej znajomym, wpłata czy przyjście na demonstrację.
W naszych działaniach chcemy oferować jak najbardziej różnorodne formy zaangażowania. Tak, żeby ludzie mogli podejmować akcje niezależnie od tego ile mają czasu i jakie mają zasoby. W kolejnym roku naszej działalności, obok znanych już działań tj. podpisywanie apeli, czy wspólne doręczanie podpisów, zorganizowaliśmy również:
- wysyłanie e-maili do mediów lokalnych i polityków
- dzwonienie do biur poselskich
- tweetowanie i komentowanie w mediach społecznościowych
- wspólne sfinansowanie reklam w przestrzeni miejskiej, czy wielkiego muralu
- wspólne sfinansowanie reklam w gazecie papierowej
- demonstrację na kilka tysięcy osób
- rozproszone wizyty w biurach poselskich
6. Partnerzy
W naszych działaniach staramy się łączyć różne środowiska, organizacje, związki zawodowe, grupy nieformalne i ruchy społeczne. Wierzymy, że działając razem jesteśmy zwykle w stanie osiągnąć więcej.
W 2016 roku przy okazji różnych działań współpracowaliśmy z wieloma partnerami: fundacją Rozwój TAK – Odkrywki NIE, Pracownią na Rzecz Wszystkich Istot, Instytutem Globalnej Odpowiedzialności, Inspro, Forum Rolnictwa Ekologicznego, Związkiem Zawodowym Rolników Ekologicznych im. św. Franiciszka, Ekolandem, nieformalną grupą kobiet Marsz Godności, Dolnośląskim Alarmem Smogowym, Polskim Alarmem Smogowym, Komitetem Obrony Demokracji.